Czas kalendarz na rok 1900 Wydawnictwa I-go Schroniska w Łodzi ukazał się drukiem Drukarni Karoliny Kolińskiej w jęz. polskim.
Podział tekstu:
Wstęp od wydawcy
Pierwszym wydaniu “Czas kalendarz na rok 1900” Wydawca na wstępie zamieścił kilka zdań, skierowanych do czytelnika.
“Wydanie dokładnego kalendarza informacyjnego dla mieszkańców Łodzi okazało się rzeczą trudną z powodu, że prawie wszystko było w tej sprawie dopiero do zrobienia; nic, lub prawie nic, nie było materiału gotowego, a zasługującego na zaufanie.
Jeżeli powiemy, że w łódzkich kalendarzach podawano “calendarium” ułożone dla innych miast, tj. wskazywano w niem wschód i zachód słońca, długość dnia, wschód i zachód księżyca itp. podług danych obliczonych dla miejscowości leżących o wiele stopni geograficznych dalej na północ lub wschód, że z roku na rok przedrukowywano też same taryfy domów i spisy firm handlowych, że w kalendarium łódzkim stale podawano odległość różnych miejscowości europejskich od Warszawy itd. itd. – przytaczamy to tylko w tym celu, by wykazać, jak wiele trzeba było pracy włożyć w tę książkę, a właściwie – wytłumaczyć się chcemy z niedokładności, jakie w pierwszym roczniku znaleść się musiały.
Wydanie kalendarza “Czas” w tej postaci i rozmiarach, w jakich go Szanowni Czytelnicy otrzymują, było możebnem li tylko przy udziale kilkunastu fachowców, których przy wspólnej pracy zjednoczył cel, na jaki kalendarz zostaje wydany. A właśnie ten udział, to opracowanie każdego działu przez ludzi, bezpośrednio się z daną specyalnością stykających, wyróżnia nasz kalendarz z pośród innych, wydawanych i opracowywanych, zazwyczaj, przez pojedynczego człowieka.
Włączenie do kalendarza działu popularno-naukowego ma w naszych warunkach szczególną racyą. Wydawnictw popularno-naukowych mamy dotąd nie wiele, zaś istniejące są niestety, jeszcze mało… popularne wśród szerokiego ogółu. Więc to “przemycanie” wiedzy do każdego domu, który kupuje kalendarze – zdawało nam się czynem nie bez wartości obywatelskiej.
Oddając w ręce ogółu pierwszy rocznik kalendarza “Czas”, wdzięczni będziemy każdemu, kto wskaże nam jego usterki i zawarte w nim błędy, by następny rocznik był od nich wolny. Wydawcy.” 1
Spis treści
- Wstęp.
- Spis rzeczy.
- Spis ogłoszeń, zamieszczonych przed tekstem.
- Relklamy.
- Dział informacyjny (kalendarium).
- Wykaz alfabetyczny świętych i świąt na rok 1900 z wyrażeniem dnia i miesiąca.
- Ogólny widok nieba w roku 1900. Zaćmienie słońca.
- Skorowidz ważniejszych miejscowości leczniczych.
- O pożyczkach Towarzystwa Kredytowego m. Łodzi.
- Taksa szczegółowa placów w m. Łodzi położonych, poddawanych pod bezpieczeństwo pożyczek Towarzystwa Kredytowego m. Łodzi.
- Ogólna taryfa celna wydana przez Departament Opłat Celnych. Towary których dowóz jest wzbroniony. owary eksportowane. Tara celna. Skorowidz do taryfy celnej. Taryfa opłat stemplowych. Podatek państwowy od przedsiębiorstw.
- Tablica I, II, III celem określenia świadectwa, jakie mają być wykupione dla przedsiębiorstw handlowych (I), przemysłowych (II), podatku zasadniczegi od zajęć – procederów – osobistych (III).
- Podatek od mieszkań.
- Tabela miast i osad według najświeższej klasyfikacji do poboru podatku państwowego od mieszkań.
- Normy podatku państwowego od mieszkań.
- Tabele miar i wag. Mary Objętości.
- Taksy zajęć wyzwolonych.
- Koleje.
- Poczty.
- Telegrafy.
- Wykaz większych miast i osad państwa rosyjskiego ze wskazaniem ludności, opłaty pocztowej, instytucji Banku Państwa i finlandzkiego kas powiatowych i rejentów.
- Tablice statystyczne wykazujące zaludnienie, obszar, handel itd. wszystkich państw świata.
- Cenralne instytucje rządowe.
- Taryfa dmów m. Łodzi z wyazaniem numerów policyjnych i hipotecznych oraz rewirów sądowych i śledczych z zastosowaniem najnowszych zmian.
- Dział adresowy. Przewodnik adresowy zawierający wykaz instytucji rządowych i szkół; instytucji prywatnych handlowych, filantropijnych, naukowych, sportowych; adresy lekarzy, adwokatów, inżynierów i innych w m. Łodzi.
- Spis firm handlowych i przemysłowych w m. Łodzi.
- Dział popularno-naukowy. Słowniczek popularnych wiadomości z hygieny dziecięcej. Rys hygieniczny chorów zakaźnych. Nieco o ubezpieczeniach.
- Z dziejów kalendarza.
- Ogłoszenia i reklamy firm, spółek, usługodawców, manufaktury itd.
Towarzystwo Kredytowe m. Łodzi w publikacji
Wydawca zamieścił obszerny artykuł pt. “O pożyczkach Towarzystwa Kredytowego m. Łodzi”, na wstępie pisząc m. in. – cytat “Towarzystwo Kredytowe m. Łodzi udziela pożyczek na nieruchomości, znajdujące się w m. Łodzi (projektowane jest i w Zgierzu) i mające uregulowaną hipotekę. Pożyczka składa się z dwóch pozycjach: 1) pożyczki udzielonej na budowle, 2) Pożyczki udzielone na place. Ustawa Towarzystwa wymienia trzy rodzaje pożyczek: 1)pierwotną, 2)dodatkową i 3) odnowioną.“. 2
Nazwy rejonów Łódzkich w publikacji
Zamieszczono wykaz łódzkich ulic, placów, pasaży, rynków wraz z imiennym podaniem właścicieli domów, ze wskazaniem numerów policyjnych i hipotecznych, rewirów sądowych i śledczych, i tak:
- Ulice: Aleksandryjska, Andrzeja, Anny, Antonicza (boczna od Widzewa), Barcza (boczna od Rokicińskiej), Benedykta, Bez nazwy 1-a, 2-ga, 3-cia, 4-a, 5-a, 6-a, 7-a, 8-a, 9-a, 10-a, 11-a, 12-a i 13-a, Boczna, Braunera (boczna od Rokicińskiej), Brzezińska, Brzeźna, Cegielniana, Ciemna (za ulicą Lutomierską), Cmentarna, Czerwona, Długa, Drewnowska, Dzielna, Ekaterynburska, Ewangelicka, Fabryczna, Franciszkańska, Główna (vel Rokicińska), Goltza (inna pisownia: Golca), Jakóba, Jerozolimska, Juliusza, Kamienna, Karola, Kątna, Kolejna, Kolejowa, Konstantynowska, Kościelna, Krótka, Kunkla i Glassa (boczna od Rokicińskiej Szosy), Kusy Kąt, Leszno, Lipowa, Luizy, Lutomierska, Lutomierska boczna, Łagiewnicka, Łąkowa, Mania, Mikołajska, Milsza, Mitznera, Nawrot, Nowo Cegielniana, Nowo Spacerowa (inna pisowania: Nowo-Spacerowa), Nowomiejska, Nowopańska, Nowo-Wodna Nr 1 i 2, Nowo-Zarzewska Nr 1, 2, 3, 4, 5 i 6, Ogrodowa, Olgińska, Omencetera, Pańska, Pasaż Meyera, Piotrkowska, Placowa, Podleśna, Podrzeczna, Podzagajna, Południowa, Północna, Przejazd, Przędzalniana, Przędzalniana nr 2, Pusta, Radwańska, Rokicińska (vel Główna), Rozwadowska, Rzgowska, Schetleja, Składowa, Skwerowa, Smugowa, Solna, Spacerowa, Srebrna, Stodolniana, Średnia, Św. Andrzeja (Andrzeja), Św. Benedykta, Św. Emilii, Św. Emilii pierwsza i druga, Św. Jadwigi, Św. Jakuba, Św. Karola, Św. Luizy, Targowa, Tylna, Widzewska, Włodzimierska, Wodna, Wolborska, Wólczańska, Wschodnia, Zachodnia, Zakątna, Zarzewska, Zarzewska Nr 2, 3, 4 i 5, Zawadzka, Zgierska i Zielona.
- Rynki: Górny Rynek, Lutomierski Rynek, Nowy Rynek, Rynek Nowy, Stary Rynek, Wodny Rynek i Zielony Rynek.
- Pasaże: Pasaż Schulca.
- szosa: Karola (szosa), Milsza (szosa) i Rokicińska Szosa.
- Osady: Mania (Osada).
- Place: Plac Kościelny.
Notka informacyjna
Nazwa. Czas kalendarz na rok 1900.
Wydawca. Wydawnictwo I-go Schroniska ul. Solna 12 w Łodzi.
Miejsce i rok wydania. Łódź, 1900.
Druk. Karolina Kolińska ul. Średnia 28 w Łodzi.
Język. polski.
Dostępność. WBP w Łodzi.
Strona tytułowa publikacji
