Aleja Kościuszki Tadeusza na Łódzkiej mapie usytuowana w centrum miasta. Aleja biegnie od północy od ul. Zielona i ul. Zachodnia i biegnie w kierunku południowym, skręcając w stronę zachodnią do ul. Wólczańska i ul. Potza Jerzego, jest przedłużeniem ul. Zachodnia.
Obiekty dawniej i współcześnie w tym:
- 1 – Kamienica Mieczysława Pikusa i Jakuba Lende-róg ul. Zielona.
- 2 – Synagoga Zreformowana [do listopada 1939] – róg Kościuszki Tadeusza i ul. Zielona.
- 4 – Rektorat Uniwersytetu Medycznego.
- 5/7 – Poczta Polska.
- 12 – Centrala Telefoniczna PAST, ob. Telekomunikacja Polska.
- 14 – Oddział Okręgowy NBP w Łodzi.
- 15 – PKO pierwotnie siedziba Banku Handlowego w Łodzi.
- 21 – Kamienica Nissena Rosenbluma.
- 23/25 – Fabryka Maksa Wilczyńskiego i Jakuba Hirszberga [dawniej].
- 33/35 – Pałac Wilhelma Lürkensa – vis-à-vis pasażu Rubinsteina.
- 53 – Kamienica Henryka Brautigama.
- 57 – PZU Oddział w Łodzi.
- 63 – Bank Pekao Oddział w Łodzi, da. Łódzka siedziba Banku Gospodarstwa Krajowego.
- 65 – Niemieckie Gimnazjum Reformowane [dawniej], ob. Uniwersytet Łódzki Wydział Filologiczny.
- 68 – Hotel Światowit.
- 69 – Kamienica wielkomiejska [zabytkowa].
- 83 – Izba Skarbowa.
- 88 – Willa Alfreda Jarischa.
- 93 – Kamienica Zygmunta Dejczmana.
- 107/109 – Sąd Rejonowy Łódź Śródmieście, d. siedziba Komitetu PZPR.
- 121 – Archiwum Państwowe w Łodzi.
Kalendarium.
- 1840-1915. Dawna nazwa Nowo Spacerowa na odcinku, obecna nazwa ul. Struga Andrzeja a Mickiewicza Adama.
- 1865. Wytyczono pierwszy odcinek alei.
- 1873-1888. Dawna nazwa ul. Spacerowa vel Promenada plus Nowo Spacerowa vel Nowa Promenada vel Mała Promenada.
- 1875. 18. właścicieli posesji położonych przy ul. Piotrkowska pomiędzy numerami 129 a-163, której grupie przewodniczył Józef Gamp i Ernest Kindermann, do władz miasta wystąpiło z prośbą o pozwolenie na podział działek, ciągnących się równoleżnikowo od ul. Piotrkowska do ul. Wólczańska oraz o wyznaczenie nowej ulicy.
- 1884. Kolejne przedstawienie prośby, w nawiązaniu do grupy 18. z 1875.
- 1888. Ostateczne wytyczenie ulicy w zakresie ulic Rozwadowska ob. Zamenhofa, św. Anny ob. Mickiewicza Adama. Nadano nazwę Nowo-Spacerowa.
- 1898. Zapowiedź przedłużenia na odcinku ul. Mickiewicza a ul. Żwirki Franciszka.
- 1915-1916. Położono nowy bruk na odcinku Nowo-Spacerowa oraz przebrukowano na odcinku ul. Zielona a Andrzeja.
- 1915-1917. Dawna nazwa Promenade.
- 07.1917. Rada Miejska rozpatrywała przemianowanie ulicy Piotrkowska na ulicę Kościuszki.
- 1917. W 100 rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki nazwę zmieniono na obowiązującą współcześnie.
1917-1940. Dawna nazwa Kościuszki Tadeusza Aleja. - 1927. Na krótkim odcinku alei uruchomiono tramwaje.
- 1935. Nałożono nawierzchnię z klinkieru.
- 1937. Do tego roku aleję skanalizowano.
- 1939. Do listopada podanego roku na rogu al. Kościuszki Tadeusza a ul. Zielona znajdowała się Synagoga Reformowana.
- 1940-1945. Dawna nazwa Hermann Göring Str.
- 1950. Na całej długości alei do ul. Żwirki Franciszka po zlikwidowaniu deptaka, pojawiły się tramwaje jeżdżące do czasów współczesnych.
- 1957. Dokonano ponownego wydłużenia alei do ul. Radwańska.
- Lata 60. XX w. – Przedłużono na odcinku ul. Mickiewicza a Żwirki Franciszka.
- 1985. Przedłużono na odcinku ul. Żwirki Franciszka a ul. Radwańska.
- 2016-2017. Rozpoczęto budowę kolejnego przedłużenia alei do ul. Wólczańska, którego fragment oddano do użytku w październiku 2017.
Notka informacyjna.
Nazwa obecna. Kościuszki Tadeusza aleja [1945-…].
Nazwa dawna; Spacerowa vel Promenada plus Nowo Spacerowa vel Nowa Promenada vel Mała Promenada [od 1873?,1888?]; Promenade [1915-1917]; Kościuszki Tadeusza aleja [1917-1940]; Hermann Göring Str. [1940-1945].
Miasto. Łódź.
Długość. ok. 2320 m.
Rejon. Łódź Śródmieście.
Przebieg-trasa.
↓╝ – ul. Zielona [← ╬] i ul. Zachodnia [↑ ╬].
↔ – ul. 6 Sierpnia.
→ – ul. Traugutta Romualda gen.
↔ – ul. Struga Andrzeja.
← – ul. Struga Andrzeja.
↔ – ul. Zamenhofa Ludwika.
→ – al. Józewskiego Henryka Jana.
← – ul. Rynkowskiej Anny.
→ – al. ZHP.
↔ – al. Mickiewicza Adama.
→ – al. Pokoju.
↔ – Żwirki Franciszka kpt.
↔ – ul. Radwańska.
╝↑ – ul. Potza Jerzego [←] i ul. Wólczańska [↨]
Oznaczenie:
☼ – ulica łączy się z placem.
╬ – ulica łączy się ze skrzyżowaniem.
↔ – ulica przecinająca, biegnąca w kierunku wschód-zachód.
↨ – ulica przecinająca, biegnąca w kierunku północ-południe.
→ – ulica odchodząca w kierunku wschodnim.
← – ulica odchodząca w kierunku zachodnim.
↑ – ulica biegnąca w kierunku północnym.
↓ – ulica biegnąca w kierunku południowym.
╝ – ulica skręca w kierunku zachodni w układzie biegu linii północ-południe.