Rada Miejska i 16 spraw łódzkich podjęto 19.07.1864

Rada Miejska Łodzi na swym posiedzeniu w dniu 19.07.1864 roku uchwaliła m. in. odmowę żądania Moritza Zanda w ulepszeniu drogi do osady Mania; utrzymanie w sposobie próby Szkołę Przygotowawczą przy Szkole Powiatowej na rok 1865; odmówiono Józefowi Hanyszowi zwolnienia go od opłaty szkolnej; sprawienie 5 beczek pożarnych w dwóch kołach czy rozkład składki szkolnej na mieszkańców wyznania mojżeszowego za lata 1863 i 1863.

Pełna treść prasowa.

Rada miejska m. Łodzi na posiedzeniu w dniu dzisiejszym odbytem w komplecie: Prezydujący Prezydent Rosicki, Członkowie: Dresler, Hilleman, Jezierski, Brenowicz, Schefer, Ludwig, uchwaliła

1; Odmówić żądanie p. Moritza Zand, właściciela osady Mani, co do ulepszenia drogi do tej osady przez szarwark ¹.

2; Oznajmić Franciszkowi Wolrab, iż pozyskane zaliczenie z kassy miejskiej na należność za zajęty w domu jego lokal na koszary wojskowe, w ilości rs. 100, obowiązany jest tejże kasie zwrócić, gdyż kasa miejska z tytułu pogorzeli ² jego domu, nie może być na stratę wystawioną.

3; Zgodnie z zdaniem Rady Szczegółowej Szpitala Ś-go Aleksandra w Łodzi, odpowiedzieć Dozorowi Bóźniczemu, na jego reklamacyą, iż z powodu, że w ostatnich czasach starozakonne dziewczyny dotknięte chorobą weneryczną, były leczone w tutejszym szpitalu, oraz że nie ma tu urządzonego szpitala dla starozakonnych, dopóki więc szpital dla starozakonnych urządzonym tu nie będzie, służące starozakonnych składkę do kassy szpitala Ś-go Aleksandra składać winni.

4; Utrzymać rozdział funduszu na materiały piśmienne dla magistratu oznaczonego, wedle uchwały z dnia 10 (22) Grudnia r.z. [dot. 1863] jako uzasadniony i przedstawić odpowiednie wnioski Rządowi gubernialnemu.

5; Utrzymać zaprowadzoną w sposobie próby, szkołę przygotowawczą przy szkole powiatowej tutejszej na rok następny szkolny, uczniowie do tej szkoły uczęszczający obowiązani miesięcznie wnosić po rs. 1, do kassy szkolnej miasta Łodzi, a potrzebny fundusz jako wynagrodzenie dla Nauczycieli, opał szkoły i usługę, z ogólnych funduszów szkół elementarnych w ilości rs. 450 rocznie wypłacać.

6; Żądanie Józefa Hanysz o uwolnienie go od opłaty szkolnej odmówić, gdyż jako właściciel domu i placu z ogrodem oraz handlarz wiktuałów ³, obowiązany jest takową opłacać.

7; W miejsce oddalonych, z rozkazu JW. Naczelnika wojennego, gajowych lasu miejskiego, Hartmanna i Rosińskiego, przeznaczeni zostali Jan Lubrych i Mikołaj Grudziński dymisjonowani żołnierze; co do trzeciego gajowego Biskupskiego, Członkowie Rady uchwalili wyjść z wnioskiem do JW. Naczelnika wojennego, aby uwzględnić raczył jego położenie, jako utrzymującego swoich starych rodziców z których ojciec przeszło 30 lat obowiązki gajowego w lasach miejskich pełnił, i łaskawie zezwolić raczył na pozostawienie go w służbie.

8; Likwidacyą należności za reperacyą sikawki przez Czerwińskiego podaną odesłać budowniczemu miasta do sprawdzenia.

9; Likwidacyę należności za dach z blachy i obicie pompokrytu ⁴ blachą na studni przed ratuszem na rs. 7 kop. 62 zatwierdzić.

10; Likwidacyje:
a) za pompokryt w rynku Starego miasta na rs. 121 kop. 35.
b) za urządzenie przyrządu mechanicznego, do pompowania wody z tychże pomp, na rs. 93 zatwierdzić.

11; Sprawienie 5 beczek pożarnych o dwóch kołach za rs. 131 kop. 50, sposobem administracyjnym zarządzić.

12; Urządzenie Rządu, że gajowi lasu miejskiego nie mają prawa do pobierania drzewa w sążniach ⁵, lecz winni opalać swoje mieszkanie suszem, leżaniną i krzakami, przyjąć.

13; Ogłoszenie magistratu z d. 29 Czerwca (11 Lipca) r.b. co do pastwiska zaakceptować jako odpowiednie miejscowości.

14; Rozkład składki szkolnej na mieszkańców wyznania Mojżeszowego za lata 1862 i 1863 r. na rs. 707 kop. 50 ułożony przyjąć.

15; Likwidacyą należności za kupno dzienników praw dla zarządu Policmajstra, na rs. 58 kop. 40 przyjąć.

16; Warunki do licytacyj na entrypryzę czyszczenia miasta i opalanie latarń, oraz wydzierżawienia miar i wag zatwierdzić, o dzierżawę jatek do decyzyi, co do sprzedaży jatek w starem mieście wstrzymać.

Członek Rady Ludwig zamieścił w protokole z swej strony osobny wniosek tej treści, że zgadza się z uchwałą Rady, z tym nadmienieniem, aby składki pobierane od sług starozakonnych już teraz formowane zostały w fundusz, który by następnie za otworzeniem szpitala starozakonnych, przelany został do kassy tegoż szpital.

w Łodzi dnia 2 (14) Lipca 1864 r.
Prezydent miasta Łodzi
A. Rosicki

Źródło: Łódzkie Ogłoszenia – Lodzer Anzeiger 19.07.1864, nr 67. Lokalizacja, zbiory i dostępność: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Piłsudskiego w Łodzi (WBP w Łodzi).

Index.

Słownik pojęć i zwrotów.

1. Szarwark (niem. Scharwerk od Schar – gromada, zastęp,Werk – czyn, dzieło) – przymusowe świadczenie nakładane na ludność dawnych wsi i miast w postaci robót publicznych, głównie na rzecz budowy oraz naprawy dróg, mostów, wałów przeciwpowodziowych i urządzeń wodnych [źródło: pl.wikipedia.org; dostępność na dzień 30.05.2025]. ↩︎
2. Pogorzel ma kilka znaczeń, w zależności od kontekstu, i tak: 1) Pogorzelisko: Najczęściej „pogorzel” odnosi się do miejsca po pożarze, gdzie znajdują się spalone resztki budynków, drzew czy innych przedmiotów. Synonimem tego znaczenia jest „zgliszcza”. 2) Pożar, pożoga: Rzadziej, w języku potocznym lub przestarzałym, „pogorzel” może oznaczać sam pożar lub pożogę, czyli katastrofalny ogień (źródło: Internet]. ↩︎
3. Wiktuał (częściej używany w liczbie mnogiej: wiktuały) oznacza produkty żywnościowe, zwłaszcza te przeznaczone do spożycia. Mówiąc prościej, to jedzenie, prowiant, zapasy żywności (źródło: Internet]. ↩︎
4. Pompokryt to studzienka, zdrój, zdrój wodny, obudowa zdroju ulicznego, budka wodociągowa, a nawet pompokryt to określenie stosowane w odniesieniu do wolno stojącego, niewielkiego budynku bądź budki z wodociągiem (źródło: Internet]. ↩︎
5. Sążeń to wspólna nazwa różnych jednostek długości; nie są one metryczne, lecz antropometryczne – oparte na rozpiętości ramion dorosłego mężczyzny. Różne sążnie w zaokrągleniu do jednej cyfry znaczącej są równe dwóm metrom (2 m). W Polsce sążeń (lub inaczej siąg albo siąga) zmieniał się na przestrzeni wieków, oscylując w granicach 2 metrów: sążeń staropolski – 1,786 m (według konstytucji 1764), sążeń nowopolski – 1,728 m = 3 łokcie = 6 stóp = 72 cale = 864 linie (obowiązywał w Królestwie Polskim 1819–1848). Natomiast w Imperium Rosyjskim (w tym w zaborze rosyjskim wprowadzono od 1849 roku): sążeń rosyjski (ros. сажень) – 2,133561 m = 1/500 wiorsty = 3 arszyny = 48 werszków, a w zaborze austriackim 1 sążeń (niem. Klafter) był równy 1,8965 m (kwadrat o boku 40 sążni stanowił 1 morgę) [źródło: pl.wikipedia.org; dostępność na dzień 30.05.2025]. ↩︎

Views: 32