Prząśniczka najpopularniejsza pieśń Stanisława Moniuszki, tekstu Jana Czeczota [w oryginale przeznaczona do wykonywania na głos i fortepian], zainspirowany motywami ludowymi, żywa i harmonijna.
Z okazji 550-Lecia nadania Łodzi praw miejskich [1973] zrodził się pomysł grania tego sygnału muzycznego z wieży dawnego Ratusza Miejskiego m. Łodzi, a z czasem mechanizm odtwarzający muzykę połączono z zegarem i te jedyne w swoim rodzaju kuranty przetrwały.
Uroczysta prapremiera hejnału odgrywanego przez hejnalistę odbyła się 15 maja 1998 z okazji obchodów 575. rocznicy nadania Łodzi praw miejskich podczas łódzkiego Przeglądu Hejnałów Miejskich. Zagrał go wtedy Stanisław Trojanowski. Natomiast od 29 lipca 1998, zgodnie z uchwałą Nr LXXXVI/835/98 Rady Miejskiej, motyw z pieśni Stanisława Moniuszki na trwałe został związany z Łodzią jako oficjalny hejnał miasta. Grany jest codziennie o godz. 12.00, powtarzany dwukrotnie – w kierunku Placu Wolności i Placu Niepodległości. Pierwotnie trębacz odgrywał go z balkonu dawnego Pałacu Heinzla przy ul. Piotrkowskiej 104, obecnie z okien Małej Sali Obrad Urzędu Miasta Łodzi. 1 2
Pieśń pochodzi ze zbioru pt. Śpiewniki domowe oraz z Polskiego filmu fabularnego i musicalu pt. Straszny dwór, prod. Imago-Vox, w reż. Leonarda Buczkowskiego, z 1936. 3
Tekst pieśni.
U prząśniczki siedzą jak anioł dzieweczki,
przędą sobie przędą jedwabne niteczki.
Kręć się kręć wrzeciono! Wić się tobie wić!
Ta pamięta lepiej, której dłuższa nić.
Poszedł do Królewca młodzieniec z wiciną,
łzami się zalewał, żegnając z dziewczyną.
Kręć się kręć wrzeciono! Wić się tobie wić!
Ta pamięta lepiej, której dłuższa nić.
Gładko idzie przędza, wesołej dziewczynie,
pamiętała trzy dni o wiernym chłopczynie.
Kręć się kręć wrzeciono! Wić się tobie wić!
Ta pamięta lepiej, której dłuższa nić.
Inny się młodzieniec podsuwa z ubocza
i innemu rada dziewczyna ochocza.
Kręć się kręć wrzeciono! Prysła wątła nić…
Wstydem dziewczę płonie,
wstydź się, dziewczę, wstydź!
Moniuszko Stanisław.
Stanisław Moniuszko herbu Krzywda – urodził się 05.05.1819 w Ubielu – Polski kompozytor, dyrygent, pedagog, organista; autor ponad 268 pieśni, wielu oper, w tym najsłynniejsze to Halka, Straszny dwór i Paria, operetek, baletów i muzyki kościelnej. Tworzył muzykę nacechowaną narodowo, wplatając w swoje kompozycje wyraziste elementy folkloru polskiego [melodie i tańce ludowe] oraz wykorzystując utwory polskich poetów (m.in. Jana Kochanowskiego, Adama Mickiewicza). Jeden z najwybitniejszych kompozytorów polskiego romantyzmu. Jest nazywany ojcem „polskiej opery narodowej”. 4
Kalendarium.
- W roku 1936; polski film fabularnego i musical pt. Straszny dwór, prod. Imago-Vox, w reż. Leonarda Buczkowskiego, z 1936.
- W roku 1973; z uroczystościami obchodów 550-Lecia nadania Łodzi praw miejskich, zrodził się pomysł grania tego sygnału muzycznego z wieży dawnego ratusza, a z czasem mechanizm odtwarzający muzykę połączono z zegarem.
- W dniu 15.05.1998; prapremiera z okazji obchodów 575. rocznicy nadania Łodzi praw miejskich podczas łódzkiego Przeglądu Hejnałów Miejskich.
- W dniu 29.07.1998; Prząśniczka zgodnie z uchwałą Nr LXXXVI/835/98 Rady Miejskiej Łodzi, i dzięki inicjatywie Andrzeja Jędrzejczaka – ówczesnego wiceprzewodniczącego Rady Miejskiej Łodzi, Łódzkiego radnego została oficjalnym hejnałem Łodzi i jednym z miejskich symboli.
- W dniu 08.09.2011: Z tym dniem hejnał grany jest z balkonu budynku przy ul. Piotrkowska 104 [pałac Juliusza Heinzla].
Notka informacyjna.
Tytuł. Prząśniczka [U prząśniczki].
Słowa. Jan Czeczot.
Muzyka. Stanisław Moniuszko.
Rok powstania. 1846.
Rok prapremiery. 15.05.1998.
Wykonawcy: Maria Mokrzycka, Lucyna Szczepańska, Wronika Bell.
Pochodzenie. Zbiór pt. Śpiewniki domowe. Film pt. Straszny dwór z 1936.
Gatunek. pieśń.
Uchwała Nr: LXXXVI/835/98 Rady Miejskiej Łodzi. 5. Numer LXXXVI/835/98 [zmieniający].
Tytuł. w sprawie projektu zmiany Statutu Miasta Łodzi.
Rodzaj. Rada Miejska.
Data podjęcia bądź wydania. 06.05.1998.
Data ogłoszenia. 06.05.1998.
Data wejścia w życie. 06.05.1998.
Akt zmieniony. Uchwała XL/428/96 Statutu Miasta Łodzi.
Typ. uchwała, statut.
Plik treść. PDF. Prząśniczka pieśń Nr 361, nakład F. Grąbczewski i I. Rzepecki.
Źródło.
- uml.lodz.pl/dla-mieszkancow/o-miescie/herb-logo-i-symbole-lodzi/hejnal-miasta-przasniczka/ ↩︎
- pl.wikipedia.org/wiki/Prząśniczka ↩︎
- staremelodie.pl/piosenka/1515/Przasniczka ↩︎
- pl.wikipedia.org/wiki/Stanisław_Moniuszko]. ↩︎
- bip.uml.lodz.pl/samorzad/akty-prawne-i-projekty-aktow-prawnych ↩︎
Views: 661